7.2.2 Eigentijds bestuur

Veranderende verhoudingen vragen om nieuwe vormen van samenwerking. Wij stellen middelen beschikbaar voor het uitvoeren van experimenten en / of pilots, zowel gericht op de verschillende (inhoudelijke) hoofdopgaven als de bestuursstijl.

De benaming van deze prestatie is aangepast, Wij vinden 'eigentijds bestuur' een passender benaming dat 'experimenten bestuursstijl'. Ook in de overige teksten voor deze kerntaak, bijvoorbeeld in de benaming van het investeringsvoorstel voor deze prestatie, is deze aanpassing doorgevoerd.

Context

De veranderingen in de samenleving stellen nieuwe eisen aan het provinciaal bestuur. Deze veranderingen vragen om een veranderende werkwijze in het onderling samenspel en de constante dialoog tussen Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en het…

Acties

  1. We stellen een investeringsplan op waarbij invulling wordt gegeven aan deze prestatie.

  2. We starten met experimenten aan het eind van 2015 en begin 2016.

  3. We ontwerpen kaders voor experimenten op verschillende terreinen.

  4. Aan de hand van de participatiecode voeren we een discussie in GS en PS over een nieuwe bestuursstijl.

Toelichting op voortgang

Actie 1: U heeft in juli het investeringsbesluit Eigentijds bestuur vastgesteld. Dit voorstel beschrijft de manier waarop we met behulp van experimenteren kennis willen opbouwen over het hanteren van nieuwe, passende samenwerkingsvormen en bestuursstijl(en).

Actie 2:  We hebben in 2016 verschillende al lopende projecten binnen het programma Eigentijds bestuur als experiment aangemerkt, zodat deze direct input konden leveren voor het proces van collectief leren. Voorbeelden zijn het project Duurzaam Wonen en Zorgen, Mobiliteitslab/Herijking OV, de Woonkeuken (als onderdeel van het programma Stadsbeweging) en de totstandkoming van de Cultuurvisie in de gemeente Hellendoorn. Door waarderend onderzoek destilleren we rode draden uit de verschillende experimenten. De rode draden geven aan waar leerbehoeften zitten (bijvoorbeeld: hoe gaan volksvertegenwoordiging, college en ambtelijke organisatie in een samenleving die meer ruimte krijgt/neemt om met de spanning tussen loslaten en verantwoorden? Wat betekent dat voor ieders rol?). En ze geven richting aan werkwijzen die breder toepasbaar zijn (bijvoorbeeld het met alle partners structureel stilstaan bij de positie van een proces op de participatieladder en de consequenties daarvan voor ieders rol en verantwoordelijkheid). Vervolgens zijn we gestart met het bepalen van en (doen) uitvoeren van een tweede ronde van experimenten. Eind 2016 hadden we hiervoor 18 potentiële experimenten in beeld. Voorbeelden:

1. Subsidieregeling voor lokale initiatieven: pilot binnen het programma Sociale kwaliteit. Daarin willen we onderzoeken op welke innovatieve manieren we subsidiegelden kunnen investeren in lokale initiatieven die bijdragen aan het zelforganiserend vermogen van Overijsselaars. Daarbij zoeken we in samenwerking met lokale en regionale partners nieuwe manieren van verantwoorden, investeren en bepalen wat de maatschappelijke opbrengst zou moeten zijn.

2. Een natuurvisie die niet alleen van de provincie is, maar ook echt van onze partners. Dat is de ambitie, maar hoe doe je dat en hoe verhoudt zich dat tot de wettelijke taken die we als provincie hebben bij dit onderwerp? Hoe geef je dan de bijeenkomsten vorm, welke rol neem je als provincie in tijdens deze bijeenkomsten en hoe verloopt de besluitvorming door GS en PS als je wil dat het ook een visie is en blijft van je partners? Allemaal vragen waar we in dit experiment mee bezig zijn door ze te doordenken, maar ook in praktijk te doen.

3. G1000 Borne: experiment in Borne waarbij een groep initiatiefnemers een G1000 organiseert. Een G1000 is niet nieuw. Het doorontwikkelen van enkele (zwakke) elementen in het instrument wel. Het programma Eigentijds bestuur ondersteunt dit initiatief in het bijzonder op die onderdelen (het betrekken van de unusual suspects en het zorgen voor continuïteit / beklijven van het resultaat van de burgertop).

4. Cultuurvisie Hellendoorn: experiment binnen de gemeente Hellendoorn, waarbij college en raad zich willen committeren aan een cultuurvisie die door de inwoners wordt opgesteld. Wat betekent dit voor de rol van de raad en het college, en hoe ver kan het commitment reiken (in relatie tot democratische legitimiteit, bewaken van algemeen belang, etc.)?

Actie 3: We ondervinden dat maatwerk nodig is en blauwdrukken niet werken. We voeren de voorgenomen actie 'we ontwerpen kaders voor experimenten op verschillende terreinen' daarom niet uit, maar bepalen de selectie van nieuwe experimenten die we aanvangen of ondersteunen op een andere manier: Op grond van de ervaringen en leereffecten van de lopende experimenten (onder meer via het lopend waarderend onderzoek). En op basis van de beoordeling in hoeverre een nieuw experiment zich onderscheidt van al opgenomen experimenten (en dus wezenlijke ervaring toevoegt aan die, die binnen het programma al wordt opgedaan).


Actie 4: Wij hebben met u in januari in een ronde tafelgesprek gesproken over het thema Nieuwe Bestuursstijl. In de maanden daarna hebben wij met u afspraken gemaakt over een vervolg. De kern van het voorstel was om een ontwikkeltraject voor een goed samenspel tussen Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten op te starten op basis van concrete onderwerpen. Dit heeft geresulteerd in een aantal pilots die wij hebben afgerond over cultuur, sociale kwaliteit en OV Koers. In juli hebben wij met u gesproken over het Investeringsbesluit Eigentijds bestuur. In november zijn in een sessie de eerste ervaringen van het programma met u gedeeld. Toen is uitgebreid stilgestaan bij het belang en het verkrijgen van vroegtijdig en gedeeld inzicht in de mate van participatie en bijbehorende consequenties per project/experiment voor het proces en ieders positie (in dit geval de participatiecode).

Financiën

Toelichting op voortgang

Geen afwijking.

Investeringsbudget

Toelichting op het investeringsbudget

In deze grafiek geven we inzicht in het voor deze prestatie beschikbaar gestelde investeringsbudget vanuit KvO. Een investeringsbudget blijft meerjarig beschikbaar. In 2016 is voor deze prestatie een investeringsbudget van € 2 miljoen beschikbaar gesteld: Investeringsvoorstel Experimenten Bestuursstijl(en).

De staafdiagrammen geven per jaar aan wat van het totaal meerjarig investeringsbudget is besteed tot de peildatum (cumulatief gerealiseerd). Daarnaast is de bestedingsruimte op de Begroting 2016 opgenomen (resterend huidige begroting).

Het ‘resterend meerjarig budget’ is het deel van het investeringsbudget dat beschikbaar is voor realisatie in de jaren erna.

Basisinformatie

Verantwoordelijk portefeuillehouder:

Ank Bijleveld - Schouten.

Rol provincie:

Wij zijn faciliteerder en ontwikkelaar.

Looptijd prestatie:

Niet structureel. Eindigt naar verwachting in 2020.

Relatie met reserve Ecologische Hoofdstructuur/Kwaliteit van Overijssel?

Ja. Bijbehorend investeringsvoorstel:

  • Statenvoorstel Eigentijds bestuur, zie PS/2016/345
  • Daarnaast is vanuit het Coalitieakkoord ‘Overijssel Werkt!’ er budget beschikbaar gesteld voor deze prestatie. Dit is verwerkt in de Begroting 2016. Het bijbehorende investeringsbesluit is daarmee de Begroting 2016, PS/2015/687.

Mijlpalen:

Statenvoorstel Eigentijds bestuur, zie PS/2016/345