8.1.2 Ontwikkelopgave Ecologische Hoofdstructuur / Natura2000

Samen met 14 partners realiseren wij de doelstellingen voor de Natura 2000-gebieden, waarbij tegelijkertijd economische ontwikkeling mogelijk is. Hierdoor ontstaat een goede balans tussen ecologie en economie. We zetten in op een snelle en slagvaardige realisatie van de ontwikkelopgave Ecologische Hoofdstructuur / Natura 2000 en voeren maatregelen uit in en rond de Natura 2000-gebieden. Daarnaast hebben wij de ambitie om op basis van vrijwilligheid met de uitvoering van de verbetervoorstellen van de partners circa 500 hectare natuur te realiseren en daarmee de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) af te ronden.

Context

In het akkoord Samen Werkt Beter spreken vijftien partners, waaronder de provincie, uit dat zij gezamenlijk werken aan een goede balans tussen ecologie en economie in de provincie Overijssel. Voor de ontwikkelopgave EHS / Natura 2000 zijn daarbij…

Acties

  1. In 2016 wordt een gebiedsplan / -offerte opgesteld voor de Natura 2000-gebieden, waarvoor de provincie de trekker is. Deze plannen zijn in ontwerp gereed uiterlijk 31-12-2016.

  2. De opdrachtverlening voor de uitvoering van de interne maatregelen in de Natura 2000-gebieden. Deze opdrachtverlening gebeurt in principe via het subsidie-instrument Subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap. Hiervoor worden met de terreineigenaren afspraken gemaakt.

  3. Het aanjagen van de totstandkoming van de afronding van de EHS (zogenoemde verbetervoorstellen). Voor deze afronding staan diverse partners uit Samen Werkt Beter aan de lat. Vanuit de provincie wordt de ontwikkeling van deze verbetervoorstellen gefaciliteerd.

  4. Het beschikbaar maken van de benodigde gronden voor de uitvoering van de maatregelen. Het heeft daarbij onze voorkeur om de gronden in eigendom bij anderen te laten en afspraken te maken over de uitvoering van de maatregeling op hun eigendommen.

Toelichting op voortgang

Er is in 2016 aanzienlijke voortgang geboekt binnen het programma Ontwikkelopgave EHS/Natura2000. De planuitwerkingsfase is gestart voor alle Natura2000-gebieden waar deze van toepassing is, waarbij verschillende partners uit Samen Werkt Beter een rol als trekker van een gebiedsproces op zich hebben genomen. Eind 2016 is de verkenning voor Engbertsdijksvenen afgerond. De Staatssecretaris van EZ heeft in december 2016 het aanwijzingsbesluit voor Wierdense Veld ondertekend. Voor beide gebieden is gestart met gesprekken die moeten leiden tot een gebiedsproces voor de planuitwerking.

Er is nog geen afgerond plan voor de uitvoeringsfase vastgesteld voor een van de Natura2000-gebieden. Het blijkt dat het in beeld brengen van de gebiedsspecifieke uitwerking van de maatregelen meer tijd vergt dan verwacht. De inrichtingsplannen en ruimtelijke uitwerking zullen voor de meeste gebieden in de loop van 2017 beschikbaar komen. Voor de projecten waarvan de provincie trekker is, zijn met name Wieden-Weerribben en IJsseluiterwaarden vertraagd omdat het beheerplan eind 2016 nog niet was vastgesteld.

In 2016 hebben wij aan 10 van de 24 gebieden via een werkbezoek aandacht besteed, daarnaast zijn in twee gebieden werkbezoeken geweest voor uw Staten.

Er zijn afspraken gemaakt met de terreinbeherende organisaties over planvorming en deels ook al uitvoering van de interne maatregelen die op hun gebieden aan de orde zijn, inclusief de wijze van subsidiëring van hun activiteiten. De eerste subsidies hiervoor zijn verstrekt, in 2016 nog vanuit de provinciale regeling. In 2017 zal hiervoor ook de Subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap worden benut.

In 2016 zijn er afspraken gemaakt met de indieners over realisatie van de verbetervoorstellen. Diverse verbetervoorstellen lopen mee in de N2000-gebiedsprocessen en worden daarbinnen apart gemonitord. Overeenkomstig de omgevingsvisie is de uitvoeringstermijn verlengd tot 2027 (in lijn met het Natuurpact). Inmiddels zijn twee verbetervoorstellen gerealiseerd.

Er is een duidelijke beweging aan het ontstaan als het gaat om het beschikbaar krijgen van gronden, door de inzet van de bedrijfsverplaatsingsregeling. Het tempo blijft wel achter bij de verwachting ten tijde van de begroting doordat in veel gebieden meer tijd nodig is om te komen tot een nadere concetisering van de effecten van de inrichtingsmaatregelen. Daardoor het nog niet mogelijk is om op grote schaal afspraken met grondeigenaren te maken.

Financiën

Toelichting op voortgang

De lasten voor de Ontwikkelopgave EHS/N2000 (incl. Verbetervoorstellen) zijn € 26,6 miljoen in 2016, en zijn € 1,0 miljoen hoger dan de begrote lasten van € 25,6 miljoen. Deze overschrijding wordt veroorzaakt door een bijdrage aan een voorziening voor de situatie dat verkoop van provinciale grondbezit leidt tot lagere baten dan de boekwaarde. Voor de ruilgronden die gekoppeld zijn aan de Ontwikkelopgave EHS/N2000 is € 1,4 miljoen toegevoegd aan deze voorziening.

Er waren in 2016 niet begrote baten van € 0,5 miljoen. Dit betreft ontvangsten uit verkooptransacties van grond.

In 2016 zijn voor de Ontwikkelopgave EHS/N2000 de middelen vooral besteed aan het beschikbaar krijgen van grond (€ 9,4 mln), de voorbereiding en uitvoering van inrichtingsmaatregelen (€ 11,3 mln) en het project Deldernerbroek (€ 3,7 mln).

Per saldo is in 2016 € 0,5 miljoen meer besteed dan begroot. Op basis van de spelregels van de Uitvoeringsreserve EHS hebben wij besloten dit te dekken met een verhoging van de onttrekking uit de Uitvoeringsreserve EHS.

De kosten van de ophoging van de formatieruimte voor de programma-organisatie Ontwikkelopgave EHS/N2000 (maximaal 15 fte overeenkomstig het Statenvoorstel PS/2015/687) zijn in 2016 uitgekomen op € 0,2 miljoen. Deze kosten worden gedekt uit de uitvoeringsreserve EHS. De invulling van de extra formatieruimte is in 2016 beperkt gebleven. Er zijn meer planuitwerkingsprocessen opgepakt door de partners dan verwacht. Hoe dat verloopt voor de uitvoeringsfase is nog niet duidelijk.

In aanvulling op de toekenning in de meicirculaire 2016 ontvangen de provincies via de decembercirculaire een bedrag van € 12,8 miljoen voor het uitvoeren van hydrologische maatregelen. De provincie Overijssel ontvangt hiervan € 2,3 miljoen.  Dit bedrag wordt bij de jaarrekening 2016 via een resultaatbestemming toegevoegd aan de uitvoeringsreserve EHS, conform het statenvoorstel PS/2014/62.

Investeringsbudget

Toelichting op het investeringsbudget

In deze grafiek geven we inzicht in het voor deze prestatie beschikbaar gestelde investeringsbudget vanuit EHS. Een investeringsbudget blijft meerjarig beschikbaar. Per jaar blijft de totale omvang daarom in principe constant. Voor de ontwikkelopgave EHS is vanuit het Statenvoorstel Uitvoeringsreserve EHS in totaal € 470 miljoen meerjarig investeringsbudget beschikbaar gesteld.

De staafdiagrammen geven per jaar aan wat van het totaal meerjarig investeringsbudget is besteed tot de peildatum (cumulatief gerealiseerd). Daarnaast is de bestedingsruimte op de Begroting 2016 opgenomen (resterend huidige begroting).

Het ‘resterend meerjarig budget’ is het deel van het investeringsbudget dat beschikbaar is voor realisatie in de jaren erna.

Basisinformatie

Verantwoordelijk portefeuillehouder:

Hester Maij.

Rol provincie:

Wij vervullen meerdere rollen, namelijk die van regisseur, opdrachtgever, investeerder en faciliteerder.

Looptijd prestatie:

Structureel.

Relatie met reserve Ecologische Hoofdstructuur/Kwaliteit van Overijssel?

Ja. Bijbehorend investeringsvoorstel:

Project website

Website ontwikkelopgave EHS / Natura 2000

Mijlpalen:

Jaarlijkse voortgangsrapportage over de Ontwikkelopgave EHS/N2000. Deze wordt gelijktijdig met het Jaarverslag aangeboden en geeft inzicht in de voortgang per gebied. 2 werkbezoeken van PS aan Natura2000-gebieden.